Onderwijsprogramma en activiteiten

We bieden een programma voor leerlingen met een (vermoeden van) taalontwikkelingsstoornis (TOS) . We hanteren hierbij de didactische en pedagogische kwaliteitsindicatoren van Simea (de branchevereniging voor onderwijs aan onze doelgroep Informatie en ondersteuning – Simea).

School biedt :

• een leerklimaat dat communicatie en taalontwikkeling stimuleert.
• een klimaat dat veiligheid en ruimte biedt om te communiceren en te reflecteren op jezelf en je omgeving.
• specialistisch en intensief taal- en leesonderwijs.
• aangepaste vormen van instructie om het onderwijs toegankelijk te maken.
• specialistische begeleiding bij het bevorderen van de sociale relaties van onze leerlingen en hun welbevinden, zeker ook in relatie tot de taalontwikkelingsstoornis.
• intensieve ondersteuning op het gebied van executief functioneren (o.a. leren leren, plannen en organiseren).

Programmaonderdelen algemeen

Voor leerlingen met TOS is het belangrijk dat zij leren communiceren met hun omgeving: met hun ouders/verzorgers en overige gezinsleden, leeftijdgenoten, vriendjes, de leerkrachten en andere volwassenen. Om dit te bereiken wordt het accent gelegd op een goede communicatieve ontwikkeling.

Het bevorderen van de communicatieve ontwikkeling en daarmee ook het bevorderen van toegang tot taal en informatie loopt als een rode draad door het onderwijsprogramma heen. Daarnaast is er aandacht voor onderstaande ontwikkelingsgebieden zoals deze zijn geformuleerd in de Wet op de Expertisecentra  Artikel 9 Wet op het primair onderwijs. Daarin is globaal aangegeven wat het onderwijs, waar mogelijk in samenhang, moet omvatten.

De volgende programmaonderdelen, die meer gedetailleerd beschreven staan in het Schoolplan en het groepsplan, worden aangeboden:

• Algemene voorwaardentraining bij kleuters.

Nederlandse taal:

• Mondelinge taal
• Technisch en begrijpend lezen
• Spellen en stellen

Engelse taal (groep 7/8):

• Mondelinge taal 
• Spellen en stellen

Rekenen en wiskunde:

• Getallen
• Verhoudingen
• Meten en meetkunde
• Verbanden

Oriëntatie op mens en wereld: 

• Aardrijkskunde
• Geschiedenis
• Natuur (biologie) 
• Maatschappelijke verhoudingen (staatsinrichting) (burgerschap) 
• Geestelijke stromingen (levensbeschouwing)

Expressie activiteiten:

• Muziek en dans
• Handvaardigheid en tekenen 

Bevordering van sociale redzaamheid en gezond gedrag:

• Sociale-emotionele vorming
• Relaties en seksualiteit
• Psycho-educatie voor leerlingen met TOS
• Verkeer 

Lichamelijke oefening:

• Bewegingsonderwijs
• Spelontwikkeling

Enkele voor ons extra belangrijke vakgebieden worden hieronder toegelicht. De groepsleerkracht kan uiteraard ook een toelichting geven over de rest van ons aanbod.

IPC 

Op school werken we vanuit IPC. IPC staat voor ‘International Primary Curriculum’. Het is niet alleen een thematisch leerplan voor wereldoriëntatie en de kunstzinnige vakken, maar ook een visie op hoe kinderen leren. Niet wat je gaat doen, maar wat je gaat leren staat centraal.

Binnen de thema’s worden de wereld oriënterende vakken (geschiedenis, aardrijkskunde, techniek en natuur) doelgericht aangeboden. Ook worden de lessen muziek, gym, kunst en cultuureducatie binnen dit thema meegenomen. 

Door thematisch te werken kunnen we tegemoet komen aan de onderwijsbehoeftes van cluster 2 leerlingen. School biedt een groot aantal taal-, lees- en rekendoelen aan rondom de thema’s die op dat moment in de klas worden behandeld. Hierdoor krijgen zij meer tijd om nieuwe lesstof te begrijpen en in te oefenen.  Binnen de lessen is ruime aandacht voor het oefenen van vaardigheden, het gebruiken van nieuw geleerde kennis en taal. Daarbij is er veel aandacht voor het onderzoeken, samenwerken en presenteren van wat is geleerd. De geleerde lesstof wordt gevisualiseerd op een leerwand. Hierdoor kan de lesstof aan elkaar worden verbonden en zien de kinderen wat ze leren. Juist bij kinderen met een taalontwikkelingsstoornis is dit belangrijk, omdat ze dit niet vanzelf oppakken. Leerkracht, logopedist, leraarondersteuner en assistent werken in deze lessen samen met groepjes kinderen.

Logopedie

Tijdens de logopedie staat het stimuleren van de communicatie en het kunnen deelnemen aan het onderwijs voorop. De samenwerking tussen leerkracht en logopedist is hierbij van groot belang. De logopedist is daarom regelmatig in de klas aanwezig om te zien welke invloed de taalontwikkelingsstoornis heeft op het leerproces, de sociaal-emotionele ontwikkeling en de deelname aan groepsgesprekken/taalactiviteiten. Samen met de leerkracht wordt vervolgens bepaald welke klassikale methodieken nodig zijn om de taalvaardigheid van de leerlingen te vergroten, zoals ‘Met Woorden in de Weer’, ‘Verhaalvlecht’ of ‘Discussiëren Kun Je Leren’. Door middel van co-teaching, geeft de logopedist samen met de leerkracht het taalonderwijs vorm.

Op grond van de communicatieve ontwikkeling, logopedische testresultaten en onderwijsbehoeften van de leerling, worden elk schooljaar ook individuele doelen opgesteld. Dit kan gericht zijn op de luistervaardigheden, de uitspraak, het taalbegrip, de woordenschat en de zins- en verhaalopbouw. Daarnaast kan er aandacht zijn voor gespreksvaardigheden en de communicatieve weerbaarheid. Passend bij het taalthema in de klas worden, individueel of in tweetallen, diverse activiteiten uitgevoerd om de spraak- en taalontwikkeling te stimuleren. Denk hierbij aan klank- en letterspelletjes, het categoriseren/omschrijven van woordkaarten of het naspelen van situaties in een rollenspel. Succeservaringen en het beleven van plezier in de communicatie staat hierbij voorop!

Sociaal emotionele vorming

Voor het stimuleren van de sociaal- emotionele ontwikkeling wordt op school onder andere gewerkt met het Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD). Binnen deze PAD-lessen staan de thema’s zelfbeeld, zelfcontrole, gevoelens en probleem oplossen centraal. Naast de lessen biedt PAD ook handvatten die in de dagelijkse school- en thuissituatie ingezet kunnen worden. PAD is wetenschappelijk geëvalueerd: onderzoek toont aan dat het PAD-leerplan een bewezen effectief en betrouwbaar preventieprogramma is om pesten tegen te gaan. 

Binnen TOS staat ook psycho educatie vast op het rooster (PeTOS). Met PeTOS werken we systematisch aan identiteitsontwikkeling door zowel de sociale taal als de innerlijke taal te versterken. Het helpt de leerlingen om te gaan met hun eigen mogelijkheden en beperkingen door TOS.

Relaties en Seksualiteit 

Op school besteden wij van jongs af aan aandacht aan relaties, intimiteit en seksualiteit binnen het vakgebied sociale en emotionele vorming. Dit is van belang omdat de leerlingen een relatief kwetsbare groep vormen. Door de taalontwikkelingsstoornis krijgen onze leerlingen meestal niet vanzelf de maatschappelijk geaccepteerde omgangsregels, normen en waarden rondom seksuele ontwikkeling mee. Ook kunnen zij hun wensen en verlangens, maar ook hun grenzen niet altijd kenbaar maken. Het is daarom van groot belang om onze leerlingen goed te informeren en in gesprek te gaan over relaties en seksualiteit. 

We maken hiervoor gebruik van de methode 'Kriebels in je Buik'. Binnen deze lessen staan de thema’s lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld, voortplanting en gezinsvorming, sociale en emotionele ontwikkeling en seksuele weerbaarheid centraal. Deze methode heeft als doel leerlingen te ondersteunen bij de ontwikkeling van hun persoonlijkheid. Ze leren respect op te brengen voor zichzelf en de ander, zich bewust te zijn van hun eigen en andermans gevoelens, wensen, opvattingen, mogelijkheden en steeds beter gefundeerde beslissingen te nemen op het gebied van seksualiteit. 

Hiernaast organiseren we ook een “Week van de Lentekriebels”. Dit is een projectweek waarbij er de hele week op een positieve en vrolijke manier aandacht is voor relationele en seksuele ontwikkeling. Het doel hiervan is om leerlingen de juiste informatie en vaardigheden mee te geven voor een gezonde seksuele ontwikkeling, passend bij hun leeftijd en belevingswereld. Deze ontwikkeling helpt hen om op latere leeftijd verantwoorde keuzes te maken op seksueel gebied.
In het “beleidsplan Relaties, Intimiteit en Seksualiteit” (RIS) staan de visie en uitgangspunten verwoord. Dit is op te vragen bij de leerkracht.

Schoolzwemmen

Binnen het bewegingsonderwijs zijn een aantal wateractiviteiten opgenomen. Er wordt geen schoolzwemmen vanuit school georganiseerd.
 

Op onze school blijven leerlingen in de regel niet zitten. Het uitgangspunt is dat alle leerlingen overgaan naar het volgende leerjaar. Wij hebben voldoende mogelijkheden om ons onderwijsaanbod aan te passen op de behoeften van de leerlingen. 

Verlengd kleuteren kan wanneer zowel school als ouders daar het nut van inzien. Op korte termijn lijkt kleuterverlenging een gunstig effect te hebben op de sociaal-emotionele ontwikkeling, met name werkhouding en zelfvertrouwen. Uit onderzoek blijkt dat dit verschil verdwijnt na enkele jaren. Daarom zijn wij terughoudend als het gaat om kleuterverlenging.

 

Gedurende het schooljaar vindt een aantal schoolvieringen plaats: Sinterklaas, Kerst, Carnaval, Pasen en Eid-al Fitr.

Er worden gedurende het schooljaar verschillende andere activiteiten ondernomen waarvoor het dagelijkse lesrooster van de klas wordt aangepast. Denk hierbij aan een sportdag, schoolreis, cultuurdag of excursie. Al deze activiteiten maken onderdeel uit van ons onderwijsaanbod en zijn verplicht voor alle leerlingen.

Kamp groep 8

In groep 8 gaan de leerlingen op kamp. Deze dagen hebben een sociaal en educatief karakter. Voor het onderwijsprogramma worden onderwijskundige doelen geformuleerd voor zowel cognitieve als sociale aspecten. De bijdrage voor het kamp wordt later in het schooljaar bekend gemaakt. Wanneer ouders deze bijdrage niet kunnen betalen dan kan er een beroep gedaan worden op Stichting Leergeld (Stichting Leergeld | Startpagina)