Vakken
Het onderwijsprogramma van De Zwanenbloem TOS is gebaseerd op ‘De kerndoelen voor speciaal onderwijs’. De lesstof is grotendeels vergelijkbaar met die van het regulier onderwijs. Alle vakken die wettelijk verplicht zijn, worden gegeven. In alle klassen hangen digiborden met de bijbehorende software en wij maken gebruik van visuele ondersteuning.

Om ons specialistische onderwijs vorm te geven bieden wij:
- Een leerklimaat dat communicatie en taalontwikkeling stimuleert;
- Een klimaat dat veiligheid en ruimte biedt om te communiceren en de reflecteren op jezelf en de omgeving;
- Specialistisch en intensief taal- en leesonderwijs;
- Aangepaste vormen van instructie om het onderwijs toegankelijk te maken;
- Specialistische begeleiding bij het bevorderen van de sociale relaties van onze leerlingen en hun welbevinden;
- Ondersteuning op het gebied van executief functioneren (o.a. leren leren, plannen en organiseren).
Het bevorderen van de communicatieve ontwikkeling en daarmee ook het bevorderen van toegang tot taal en informatie loopt als een rode draad door het onderwijsprogramma heen. Het gesproken Nederlands wordt ondersteund met gebaren.
Voor onze lessen rekenen, taal, lezen en wereldoriëntatie maken wij gebruik van het digibord met de daarbij bijbehorende software. Ook maken wij gebruik van iPads en laptops ter ondersteuning van ons lesprogramma. Daarnaast gebruiken wij diverse andere middelen voor visuele ondersteuning.
Methode overzicht SO TOS
vak | leerlijn | methode |
---|---|---|
Leergebied overstijgend |
|
|
Digitale geletterdheid | Leerlijn mediawijsheid | Delta de Draak |
Nederlandse taal; mondeling en schriftelijk |
| |
Spelling |
| |
Technisch lezen / beginnende geletterdheid |
| |
Engels | Stepping Stones Junior | |
Handschriftontwikkeling/schrijven |
| |
Rekenen en wiskunde |
| |
Oriëntatie op jezelf en de wereld |
|
|
Kunstzinnige oriëntatie | Leerlijn Kunstzinnige oriëntatie CED | geen methode |
Bewegingsonderwijs | Leerlijn beweging | geen methode |
Ten aanzien van ‘hulp vragen’ constateren wij dat het nodig is vaste afspraken en strategieën te hanteren en aan te leren. Leerlingen met een TOS zijn vaak gewend om, zowel in de thuissituatie als op school, ongevraagd hulp te krijgen. Daarom leren we onze leerlingen omgaan met uitgestelde aandacht en in te schatten wanneer (en aan wie en hoe) zij hulp moeten vragen. Op deze manier leren de leerlingen dat zij ook zelf problemen kunnen oplossen en niet altijd afhankelijk zijn van de leerkracht of een andere volwassene.
Nederlandse taal en logopedie
Voor onze doelgroep is de samenwerking op het gebied van communicatie, spraak en taal tussen leerkrachten en de logopedist van groot belang. Tijdens de logopedische behandeling staat het stimuleren van de communicatie en het kunnen deelnemen aan het onderwijs voorop. Binnen de logopedie is er aandacht voor ontwikkeling van communicatieve voorwaarden, uitspraak, het begrijpen van taal, het leren van woorden, het maken van zinnen, hoortraining, spraakafzien en (indien noodzakelijk) eten en drinken. De logopedist sluit veelal aan bij wat er in de klas aan bod komt. Op grond van de onderwijsbehoeften van de leerling stelt de logopedist een individueel handelingsplan (IHP) op. Voor verdere informatie kan het document 'Visie en missie logopedie' opgevraagd worden bij de directie.
Masterplan Geletterdheid en Masterplan Stellen
Om het lees- en stelonderwijs aan onze leerlingen zo goed mogelijk vorm te geven, wordt gewerkt met het Masterplan Geletterdheid TOS en het Masterplan Stellen TOS van Kentalis. Het inzetten van de kennis en handvatten uit deze modules biedt onze leerlingen optimale kansen op volledige geletterdheid.
Met sprongen vooruit
Naast de methode Wereld in Getallen 5 gebruiken wij “Met sprongen vooruit” Het is een programma naast de methode dat rekenen ondersteunt en aanleert door middel van allerlei spellen. Leerlingen blijken door “Met Sprongen Vooruit” betere resultaten te krijgen.
De leerlingen ervaren de lessen met de aantrekkelijke rekenmaterialen als leuk en betekenisvol waardoor ze meer plezier in rekenen krijgen. De leerlingen bewegen, het gebruiken van hun eigen lijf en de producties zorgen voor een grote betrokkenheid. Deze afwisseling tussen inhoud en vorm zorgt ervoor dat de resultaten bij de leerlingen direct omhoog gaan.
Programma onderdelen
In de onderbouw wordt veel aandacht besteed aan de ontwikkeling van het fonologisch en fonemisch bewustzijn. Via deze methodiek leren de leerlingen vaardigheden ontwikkelen die belangrijk zijn voor het leren lezen en spellen.
School op Seef
Sinds april 2020 zijn wij een gecertificeerde ‘School op Seef’ school. Voor het verkeersonderwijs werkt onze school volgens de uitgangspunten van School op Seef. Dit betekent onder andere dat er jaarlijks in alle groepen zowel theoretische als praktische verkeerslessen worden gegeven, dat er aandacht is voor een veilige schoolomgeving en communicatie met de ouders. Voor de invulling van onze School op Seef aanpak wordt verwezen naar ons 'Schoolactieplan Verkeer’. In schooljaar 2023 zijn we opnieuw gecertificeerd en mogen we ons weer voor 3 jaar "School op Seef" noemen.

Motorische ontwikkeling
De motorische ontwikkeling en het samenspelen gebeurt onder leiding van een vakleerkracht bewegingsonderwijs (groep 1 tot en met 8).
Burgerschap en sociale integratie
Burgerschap is geen vak maar een geheel van onderwerpen dat in verschillende lessen en op verschillende manieren aan de orde komt. Daarbij gaat het om de ontwikkeling van competenties die kinderen in staat stellen om vanuit eigen idealen, waarden en normen te participeren in een democratische samenleving.
We kijken goed naar wat onze leerlingen nodig hebben om optimaal deel te kunnen nemen aan de maatschappij. Zie hiervoor ons beleidsplan 'Burgerschap en sociale integratie', op te vragen bij de directeur.
Sociaal-emotionele vorming
Voor het stimuleren van de sociaal-emotionele ontwikkeling wordt onder andere gewerkt met Pe-TOS. Bij psycho-educatie TOS gaat het om: informatie over TOS, inzicht in de betekenis van TOS bij deze leerling in deze context en het leren omgaan met TOS. Maar omdat TOS maar een klein deel is van wie een leerling is en hoe de wereld van die leerling eruitziet, gaat het bij PeTOS om veel meer dan alleen TOS. PeTOS gaat over het leren ‘lezen’ van de eigen binnenwereld en die van anderen en over betekenis geven aan de buitenwereld waarvan leerlingen deel uitmaken. Daarmee maakt PeTOS expliciet wat de meeste kinderen en jongeren zonder TOS, impliciet en als vanzelf leren. PeTOS is de goed uit te spreken afkorting van psycho-educatie TOS.
Pe-TOS helpt TOS-leerlingen om woorden en inzicht te ontwikkelen voor wat ze meemaken, zowel binnen henzelf als in het contact met anderen, en om hierover te communiceren. Daarbij gaat het om sociale taal én om innerlijke taal. PeTOS werkt zo aan:
- Identiteitsontwikkeling – wie ben ik en hoe sta ik in de wereld;
- Burgerschap – hoe neem ik deel aan een diverse samenleving met al haar verschillende facetten.
PeTOS-SO werkt van groep 1 tot en met groep 8 aan:
- De affectieve en de cognitieve ToM
- Het leren herkennen en sturen van eigen emoties en gedrag (EF)
- De sociaal-emotionele doelen zoals geformuleerd door de CED-groep (SCOL)
- De doelen op het gebied van relaties, intimiteit en seksualiteit uit Kriebels in je buik
de burgerschapsdoelen: identiteit, diversiteit en solidariteit.
Relaties, intimiteit en seksualiteit
Op De Zwanenbloem TOS besteden we van jongs af aan aandacht aan relaties, intimiteit en seksualiteit (RIS). Dit is van belang, omdat TOS leerlingen een relatief kwetsbare groep vormen. Zij kunnen hun wensen en verlangens, maar ook hun grenzen niet altijd kenbaar maken. Het is daarom van groot belang om onze leerlingen goed te informeren en in gesprek te gaan over relaties en seksualiteit.
We maken hiervoor gebruik van de methode 'Kriebels in je buik'. In deze lessen staan de thema's lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld, voortplanting en gezinsvorming, sociale en emotionele ontwikkeling en seksuele weerbaarheid centraal. Deze methode heeft als doel leerlingen te ondersteunen bij de ontwikkeling van hun persoonlijkheid. Ze leren respect te hebben voor zichzelf en de ander, zich bewust te zijn van hun eigen en andermans gevoelens, wensen en opvattingen, mogelijkheden en steeds beter gefundeerde beslissingen te nemen op het gebied van seksualiteit.
Hiernaast neemt onze school jaarlijks deel aan de 'Week van de Lentekriebels'. Dit is een projectweek waarbij op een positieve en vrolijke manier aandacht is voor relationele en seksuele ontwikkeling. Het doel hiervan is om leerlingen de juiste informatie en vaardigheden mee te geven voor een gezonde seksuele ontwikkeling, passend bij hun leeftijd en belevingswereld.
Kunst, Cultuur en Muziek
Ontwikkeling op het gebied van kunst, cultuur en muziek is voor alle leerlingen van belang. Muziek wordt gegeven door een vakdocent. Het maken en ervaren van muziek vinden wij een onderdeel van de algemene ontwikkeling.
Huiswerk
Vanaf groep 5 krijgen onze leerlingen huiswerk. Hiermee werken we aan een goede voorbereiding op het voortgezet onderwijs. Met het geven en begeleiden van huiswerk leren we leerlingen planningsvaardigheden en geven wij hen eigenaarschap over de manier waarop zij de opgegeven opdrachten uitvoeren.
Activiteiten
In de loop van het schooljaar vindt er een aantal vaste activiteiten plaats:
- Schaatsen met vrijwilligers van de Zoetermeerse ijshockeyclub
- Schoolreis
- Werkweek (groep 7 en 8, om het jaar)
- Koningsspelen
- Natuur Milieu Educatie (NME) excursies
- CKC cultuur activiteiten
- Project
- Kinderboekenweek
- Excursies passend bij de lessen oriëntatie in tijd of ruimte
- Feesten en vieringen: Kerstmis, Pasen en het Sinterklaasfeest
Voor de data verwijzen we u graag naar de jaarkalender 2025-2026
Pleinwacht
Onze school werkt met een continurooster. Om de leerkrachten een pauzemoment te bieden en de kinderen zoveel mogelijk buiten te laten spelen verzorgt Brood & Spelen op onze school pleinwacht. Dit houdt in dat de pleinwachtmedewerkers van Brood & Spelen tussen de middag het spelen op het schoolplein begeleiden en toezien op de veiligheid. Zij hebben een actieve houding, doen leuke buitenactiviteiten of spelen met de kinderen en dragen zorg voor het welzijn van de kinderen tijdens dit speelmoment. Na afloop zorgen de pleinwachtmedewerkers voor een warme overdracht naar de leerkracht, zodat hierna in alle rust de les weer kan worden opgepakt.
Over Brood & Spelen
Brood & Spelen is een dynamische, creatieve en sportieve organisatie. Wij verzorgen tussenschoolse opvang en pleinwacht voor meer dan 70 basisscholen in heel Nederland en hebben 4 locaties voor buitenschoolse opvang. Door de persoonlijke aanpak bieden wij meer dan alleen opvang.
Zo zorgen we ervoor dat de sfeer en de gewoontes tijdens de pauze aansluiten bij de identiteit en visie van de school.
Brood & Spelen hecht veel waarde aan de kwaliteit van de dienstverlening. Elke medewerker beschikt over een recente VOG. Daarnaast verzorgt Brood & Spelen de verplichte jaarlijkse cursus voor de medewerkers. Brood & Spelen heeft door haar jarenlange ervaring in de tussenschoolse opvang en het verzorgen van de pleinwacht verschillende cursussen ontwikkeld. De medewerkers worden door een pedagogisch geschoolde cursusmanager opgeleid op onder andere het gebied van didactiek, communicatie en veiligheid.
Meer informatie over Brood & Spelen? Ga naar www.broodspelen.nl