Onderwijsprogramma en activiteiten

De inhoud van ons onderwijs is gebaseerd op de wettelijk vastgestelde kerndoelen voor het speciaal (SO) en voortgezet speciaal onderwijs (VSO) binnen het onderwijs voor zeer moeilijk lerende leerlingen (ZML).

Voor alle leerlingen werken wij in ieder geval aan doelen binnen de volgende ontwikkelingsgebieden:

• interactie en communicatie
• sociaal-emotionele ontwikkeling
• zelfstandigheid en zelfredzaamheid

Afhankelijk van het ontwikkelingsniveau van de leerling werken we daarnaast aan andere leergebieden, zoals schoolse vaardigheden, oriëntatie op mens en wereld, en kunstzinnige vorming.

Wij werken volgens het principe van natuurlijk leren. Dat betekent dat de inhoud van het onderwijs zoveel mogelijk aansluit bij de dagelijkse praktijk en de eigen ervaringen van de leerling. Alle ontwikkelingsgebieden worden daarbij in samenhang en in balans aangeboden. Waar mogelijk gebruiken we methodes, bijvoorbeeld voor rekenen en lezen. Deze worden vaak aangepast aan de behoeften van de leerling. Ook ontwikkelen we zelf lesmateriaal dat aansluit bij de mogelijkheden van de groep of individuele leerling.

Alle leerlingen van Kentalis Rafaël doen wekelijks mee aan ‘Wielewalen’, een vorm van outdoor-onderwijs waarbij we gebruik maken van de natuur als leeromgeving. Verschillende vakgebieden en kerndoelen worden op een natuurlijke manier geïntegreerd in deze lessen.

Naast de lessen van de groepsleerkracht krijgen leerlingen ook vaklessen, zoals:

• bewegingsonderwijs
• lessen Nederlandse Gebarentaal (NGT)
• praktijkvakken in het VSO

Daarnaast kunnen leerlingen therapieën volgen, zoals logopedie en ergotherapie, als in het Commissie van Leerlingenzorg (CvL) wordt vastgesteld dat dit passend is. Inhoud en vorm van deze therapieën worden afgestemd op de individuele leerling.

Fysiotherapie valt onder zorg en maakt in principe geen deel uit van het onderwijsprogramma. Daarom vindt fysiotherapie meestal buiten schooltijd plaats. Uitzonderingen zijn alleen mogelijk in overleg met de arts en het CvL.

De ontwikkeling van elke leerling wordt individueel gevolgd. Op Kentalis Rafaël werken we niet met vaste leerjaren die gebonden zijn aan leeftijd. In plaats daarvan worden de klassen samengesteld op basis van het ontwikkelingsniveau van de leerling en hun communicatiecode. De leeftijd speelt hierbij een ondergeschikte rol.

De enige formele overgangsnorm die wij hanteren, is die van het speciaal onderwijs (SO) naar het voortgezet speciaal onderwijs (VSO):

• Leerlingen die op 1 januari 12 jaar of jonger zijn, vallen onder het SO.
• Leerlingen die op 1 januari 13 jaar of ouder zijn, vallen onder het VSO.

In de praktijk komt het regelmatig voor dat een klas bestaat uit een combinatie van SO- en VSO-leerlingen. Het onderwijs wordt daarbij afgestemd op het niveau en de ontwikkelbehoeften van iedere leerling.

Op Kentalis Rafaël organiseren we ieder schooljaar verschillende activiteiten voor alle leerlingen. Veel van deze activiteiten keren jaarlijks terug, zoals Sinterklaas, Kerst, Carnaval, de Koning-Travelaardag (samen met de leerlingen van Kentalis Mariëlla) en het schoolkamp.

De voorbereiding op dagbesteding of werk is maatwerk. We stemmen deze af op de mogelijkheden, behoeften en interesses van de leerling. De meeste leerlingen van Kentalis Rafaël stromen uit naar dagbesteding, en een enkele leerling gaat naar een sociale werkvoorziening.

Binnen het onderwijs bieden we praktijkvoorbereiding aan in realistische, levensechte leer- en werkomgevingen. Hierin leren leerlingen vaardigheden, kennis en werkhouding die aansluiten bij hun toekomstige plek in de dagbesteding of het werkveld.

Tijdens de schoolloopbaan werken we al aan doelen die gericht zijn op het leven na school: wonen, werken, burgerschap en vrijetijdsbesteding. Bij leerlingen in de VSO-leeftijd worden deze doelen steeds meer afgestemd op de overstap naar dagbesteding of een sociale werkvoorziening, zodat ze goed voorbereid zijn op de toekomst.

Niet elke leerling volgt dezelfde vorm van praktijkvoorbereiding. We kijken per leerling wat past. Er zijn de volgende mogelijkheden:

• Interne praktijkvoorbereiding
  Deze vindt plaats binnen de school en is gericht op het aanleren van vaardigheden en een goede werkhouding, ter voorbereiding op een stage of toekomstige werkplek.
• Arbeidsoriënterende praktijkvoorbereiding
  Dit is een stage buiten de school. De focus ligt op kennismaken met werk, het oefenen van vaardigheden en het ontwikkelen van een werkhouding. Deze vorm is bedoeld voor leerlingen met uitstroomprofiel 4.
• Transitie
  Dit is een voorbereidende fase op de toekomstige werk- of dagbestedingsplek. De leerling werkt op de nieuwe plek alvast een dag per week mee. Deze periode vindt plaats in het jaar van uitstroom en duurt maximaal zes maanden. In de praktijk blijkt vaak dat een kortere periode van enkele weken het beste werkt. De invulling van deze transitie gebeurt altijd in overleg met ouders, school en de nieuwe plek.