Onze school

Beste ouder(s), verzorger(s) en andere belangstellenden,

Van harte welkom bij Kentalis Rafaël in Sint-Michielsgestel. Voor u ligt de schoolgids 2025-2026 van zowel de SO- als de VSO-afdeling van onze school voor leerlingen met een beperking in horen én zien (doofblindheid/DB).

Er zijn twee soorten schoolgidsen:

• De algemene schoolgids beschrijft het onderwijs van Kentalis in het algemeen. Deze informatie is bedoeld voor ouders en verzorgers van kinderen die onderwijs volgen op een van de Kentalisscholen, of die via ambulante dienstverlening ondersteuning krijgen op een andere school.
• Daarnaast is er per school een school-specifieke gids: deze schoolgids dus.

Ook is er een handige app met informatie: Social Schools. U kunt deze app aanvragen via de administratie van de school.

In deze gids leest u meer over onze werkwijze, onze visie en praktische zaken zoals lestijden, vakanties en de rol van de medezeggenschapsraad. We vinden de samenwerking met ouders en verzorgers erg belangrijk. Daarom nodigen we u regelmatig uit op school en horen we het graag als u ideeën of opmerkingen heeft over ons onderwijs.

Met vriendelijke groet,
Hanneke Hens
Directeur Kentalis Rafaël

Overal waar in deze schoolgids ‘ouders’ staat, worden ook verzorgers bedoeld.

Kentalis Rafaël is een school voor speciaal (SO) en voortgezet speciaal onderwijs (VSO) voor kinderen van 3 tot en met 20 jaar met een auditieve én visuele beperking. We bieden onderwijs van hoge kwaliteit dat is afgestemd op de mogelijkheden en behoeften van elke individuele leerling. Zo krijgen onze leerlingen optimale kansen om zich te ontwikkelen.

Onze visie:
Kentalis Rafaël – waar je mag zijn wie je bent, want niemand is zoals jij!

Wij willen dat elke leerling zich zo goed mogelijk kan ontplooien. Daarom stimuleren we de communicatie, sociaal-emotionele ontwikkeling en vergroten we de zelfredzaamheid en zelfstandigheid. Zo bereiden we onze leerlingen voor op een actieve deelname aan de maatschappij.

We streven naar een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven voor iedere leerling. Dat doen we door ervaringsgericht te werken en te kiezen voor een individuele leerroute. De onderwijsbehoeften van de leerling staan altijd centraal. Door steeds goed af te stemmen op de mogelijkheden, behoeften en het welbevinden van de leerling, zorgen we voor zo goed mogelijke toegang tot informatie, communicatie en mobiliteit.

In onze school heerst een veilig pedagogisch klimaat, waarin alle communicatieve uitingen worden gezien, gehoord en gestimuleerd. Een onvoorwaardelijke ondersteuningsrelatie vormt de basis. We zijn deskundige communicatiepartners, werken aan continuïteit en hanteren een tactiel georiënteerde benadering. Dit zorgt voor een veilige en voorspelbare leeromgeving waarin leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen.

Bij Kentalis Rafaël vormen de (onderwijs)professionals én ouders/verzorgers samen een multidisciplinair team rondom de leerling. Iedereen levert zijn of haar expertise om het onderwijs en de ondersteuning zo goed mogelijk af te stemmen.

De leerlingen van Kentalis Rafaël hebben een combinatie van een auditieve én visuele beperking. In sommige gevallen is er sprake van een syndroom of neurologische aandoening, waardoor de leerling ernstige problemen heeft met het verwerken van zintuiglijke informatie. Deze leerlingen functioneren dan doofblind, ook al zijn ze niet volledig doof of blind.

Daarnaast hebben veel leerlingen meervoudige beperkingen, zoals medische, motorische en/of cognitieve problemen. Deze beperkingen beïnvloeden elkaar en zorgen ervoor dat iedere leerling uniek is en een eigen onderwijsaanpak nodig heeft.

Leerlingen van 3 tot en met 20 jaar kunnen onderwijs volgen op de SO of VSO-afdeling van Kentalis Rafaël. Zij krijgen hierbij een intensief doofblind onderwijsarrangement, afgestemd op hun mogelijkheden en behoeften.

Als het beter past bij de ontwikkeling van de leerling, kan er – in overleg – gekozen worden om eerder over te stappen naar de dagbesteding.

Uitstroomprofielen

Onze VSO-leerlingen stromen meestal uit rond hun 20e jaar. Ze volgen één van de volgende uitstroomprofielen:

• Profiel 1, 2 of 3: gericht op een passende vorm van dagbesteding
• Profiel 4: gericht op een baan binnen een sociale werkvoorziening

Zo bereiden we onze leerlingen zo goed mogelijk voor op hun toekomst.

Op Kentalis Rafaël begeleiden we alle leerlingen op een manier die past bij hun individuele ondersteuningsvraag. Iedere leerling heeft ondersteuning nodig, en deze wordt afgestemd op de persoonlijke mogelijkheden en behoeften. In dit hoofdstuk leest u hoe we deze ondersteuning organiseren, welke middelen we hiervoor inzetten en hoe we de begeleiding vormgeven.

De ondersteuning die uw kind ontvangt, wordt vastgelegd in het Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP). Hierin staan de doelen, afspraken en ondersteuningsbehoeften duidelijk omschreven.

Voor ons onderwijsaanbod gaan we uit van de kerndoelen voor SO-ZML en de kerndoelen voor VSO voor leerlingen met meervoudige beperkingen. Binnen dit kader richten we ons op drie belangrijke ontwikkelingsdomeinen:

• Interactie en communicatie
• Zelfstandigheid en zelfredzaamheid
• Sociaal-emotionele ontwikkeling

Hoorrecht voor leerlingen

Sinds 2025 hebben leerlingen in het onderwijs het hoorrecht. Dit betekent dat zij het recht hebben om hun mening te geven over beslissingen die hen zelf aangaan. Ook bij het opstellen van het OPP wordt gekeken of en hoe een leerling hierover mee kan praten.

Voor de meeste leerlingen van Kentalis Rafaël is het niet vanzelfsprekend om zelfstandig hun mening te geven. Zij krijgen hierbij ondersteuning van ouders, verzorgers of andere betrokkenen die hen helpen hun stem te laten horen.

Kentalis OpMaat: expertise voor inclusief onderwijs

Kentalis OpMaat is het expertiseteam voor leerlingen met doofblindheid en is verbonden aan de doelgroep doofblind van Kentalis. In het kader van inclusief onderwijs biedt dit team landelijk consultatie en advies aan leerlingen met een beperking in horen én zien die géén intensief onderwijs volgen bij Kentalis Rafaël.

Ook ouders en professionals die met deze leerlingen werken, kunnen een beroep doen op Kentalis OpMaat. Bijvoorbeeld wanneer een leerling met een gehoorbeperking ook een (mogelijke) visuele beperking heeft, zoals bij het syndroom van Usher of CHARGE.

Scholen in het primair, voortgezet, speciaal of voortgezet speciaal onderwijs (PO, VO, SO, VSO), en ambulante diensten, kunnen contact opnemen met Kentalis OpMaat voor ondersteuning.

Het team is bereikbaar via:
info-KentalisOpMaat@kentalis.nl

Kentalis Rafaël werkt met een schoolplan voor de periode 2024–2028. In dit plan staat het beleid van de school uitgebreid beschreven. Daarnaast bevat het schoolplan de ontwikkeldoelen voor de komende vier jaar op het gebied van:

• onderwijs
• organisatie
• financiën

Op deze manier blijven we ons onderwijs voortdurend verbeteren en ontwikkelen.

Het schoolplan en de bijbehorende jaarplannen zijn op te vragen bij de administratie van de school.

Onze school biedt zowel Speciaal Onderwijs (SO) als Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO). Leerlingen tot en met 12 jaar volgen onderwijs binnen het SO. Als een leerling op de peildatum (1 januari) 13 jaar is, stroomt hij of zij door naar het VSO. Dit onderwijs kan worden gevolgd tot maximaal 20-jarige leeftijd.

Op Kentalis Rafaël zijn het SO en VSO gescheiden, toch kan het soms voorkomen dat leerlingen uit beide groepen samen in één klas zitten. Wel zijn er verschillen in onderwijstijd: VSO-leerlingen hebben volgens de wet 60 uur meer onderwijs per jaar dan SO-leerlingen.
Een overzicht van de schooltijden vindt u achterin deze schoolgids.

Een unieke school met een landelijke functie

Kentalis Rafaël is de enige school in Nederland die onderwijs biedt aan leerlingen met zowel een auditieve als een visuele beperking. Onze leerlingen komen dan ook uit het hele land.

We werken nauw samen met het Orthopedagogisch Centrum van Kentalis (zorg). Samen zorgen we voor een samenhangend aanbod van onderwijs en zorg. We stemmen de behandeldoelen (zorg) en onderwijsdoelen (school) zorgvuldig op elkaar af.

Vanwege verschillende wettelijke kaders worden onderwijs en zorg vastgelegd in aparte documenten:

• Het Onderwijs werkt met een Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP)
• De Zorg werkt met een Kentalis Handelingsplan (KHP)

Leerkracht, ouders en (indien van toepassing) de persoonlijk begeleider van de zorg leggen hierin gezamenlijk afspraken vast. Overlegmomenten tussen ouders, school en zorg zijn op vaste momenten in het schooljaar gepland.

Het schoolgebouw

Kentalis Rafaël is gevestigd op het Kentalis-terrein in Sint-Michielsgestel, in gebouw de Travelaar. In dit gebouw bevinden zich ook:

• Kentalis Mariëlla
• Vroegbehandeling
• Diagnostiek
• Naschoolse behandeling
• Dagbesteding
• Medische dienst

Het gebouw is volledig afgestemd op de behoeften van onze doelgroep. Denk aan aangepaste verlichting, veilige looproutes en een volledig drempelvrije omgeving, zodat leerlingen zich zelfstandig en veilig kunnen bewegen.

Daarnaast beschikt het gebouw over:

• Twee eigen gymzalen
• Een snoezelruimte
• Een aula
• Praktijkonderwijsruimtes (zoals koken, handvaardigheid en techniek)
• Meerdere multifunctionele lokalen voor uiteenlopende onderwijsactiviteiten

Binnen onze school werken meerdere functionarissen vanuit hun eigen vakgebied aan het meest optimale aanbod voor uw kind, ieder met een eigen taak:

• de leerkracht: heeft de algemene zorg en verantwoording voor een deel van leerlingen binnen het leerplein. (Er zijn meerdere leerkrachten per leerplein aanwezig).
• de onderwijsassistent: assisteert de leerkracht bij het uitvoeren van de lesgevende taken binnen het leerplein en kan daarnaast een verzorgende taak hebben
• de vakleerkracht gym en beweging: verzorgt en ondersteunt het gym- en bewegingsonderwijs
• de intern begeleider: ondersteunt, begeleidt en adviseert leerkrachten op het terrein van het onderwijsleerproces en leerlingenzorg
• de gedragskundige: is samen met de directeur verantwoordelijk voor de pedagogische en didactische aanpak en voor de diagnostiek en heeft een adviserende rol binnen het team
• de logopedist: levert een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling en begeleiding van de interactie en de communicatie. Ook biedt zij begeleiding op mondmotorische-, eet en drinkvaardigheden en op auditieve vaardigheden van de leerlingen. De logopedist ondersteunt en adviseert de leerkrachten, ouders en overige betrokkenen/externen n.a.v. de hulpvraag.
• de ergotherapeut: geeft individuele behandelingen en ergotherapie in de klas, onderzoekt en stimuleert (indien van toepassing) de mogelijkheden van de leerling om zo zelfstandig mogelijk te zijn in zijn dagelijkse activiteiten (waaronder oriëntatie en mobiliteit), doet onderzoek naar de sensorische informatieverwerking, begeleidt leerkrachten en ouders bij het opgestelde programma en geeft advies over hulpmiddelen en aanpassingen (o.a. rolstoelen, sta-ortheses en schoolmeubilair).
• de coördinator ICT: is mede verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het ICT-beleid binnen de Travelaar-onderwijs en de implementatie hiervan
• het expertise-teamlid: geeft consultatie en advies/deelt expertise aan leerlingen met doofblindheid, hun ouders en begeleiders zowel in het regulier als in het speciaal onderwijs.
• de directeur: ontwikkelt beleidsvoorstellen, is verantwoordelijk voor de bewaking van de doorgaande lijn in het onderwijsprogramma en stuurt de onderwijsinhoud en onderwijsorganisatie aan
• de managementassistent: ondersteunt de directie
• de administratief medewerker; verricht administratieve taken t.b.v. de school
• de conciërge; heeft de algemene zorg voor het schoolgebouw t.b.v. goed onderwijs

De directeur, gedragskundige en intern begeleiders vormen samen met de logopedist de Commissie van Leerlingzorg (CvL), zo nodig aangevuld met een arts of met collega’s van andere disciplines die betrokken zijn bij de situatie en/ of de leerling.

Kentalis Rafaël heeft geen fysiotherapeut in dienst. Er is wel een fysiotherapeut die in de Travelaar praktijk houdt. Als behandeling onder lestijd noodzakelijk is, wordt hiervoor een verzoek ingediend bij de CvL. De arts die deelneemt aan het CvL-overleg, beslist of het noodzaak is dat fysiotherapie onder schooltijd plaatsvindt. Betaling van deze behandelingen verlopen niet via school, dit is een afspraak tussen ouders met de betreffende praktijk voor fysiotherapie.

Binnen onze school zijn regelmatig stagiaires aanwezig en incidenteel maakt de school gebruik van vrijwilligers. Zowel stagiaires als vrijwilligers die langere tijd op school aanwezig zijn wordt gevraagd om vooraf een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aan te leveren.

Op Kentalis Rafaël is een oriëntatiebezoek op afspraak altijd mogelijk. Tijdens dit bezoek wordt een rondleiding gegeven door de school. Ook krijgt u algemene informatie over de school en het onderwijs dat wij verzorgen. Tevens is er gelegenheid om vragen te stellen. Hiervoor kunt u contact opnemen met Chiara Somers, gedragskundige: C.Somers@kentalis.nl of met Lisanne Coppens: li.coppens@kentalis.nl.

Voor meer informatie over het aanmelden voor onderwijs kunt u terecht op de website van Kentalis (https://www.kentalis.nl/aanmelden-onderwijs). Of neem contact op via: 0800 53 68 25 47 (gratis) of info@kentalis.nl.