Lopende onderzoeken

Een gezamenlijk onderzoeksproject van Kentalis, Auris, NSDSK, Pento en Adelante: Taal in Zicht. In dit project worden kinderen die de vroegbehandeling voor een taalontwikkelingsstoornis (TOS) verlaten, 20 jaar gevolgd.

Veel kinderen die bij Kentalis in behandeling zijn vinden het moeilijk om iets te vertellen aan hun vrienden, ouders of familie. We denken dat de executieve functies hier van invloed op kunnen zijn. Dus hoe goed een kind het verhaal kan plannen, kan wisselen tussen hoofdpersonen en gebeurtenissen en kan inschatten wat relevant is om te vertellen tegen de luisteraars. 

Inzicht in de (ontwikkeling van) communicatieve participatie van kinderen met (TOS) is belangrijk om het onderwijs en de zorg goed op hen af te stemmen. Dit project ontwikkelt een middel om die communicatie in kaart te brengen.

Kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) hebben vaak problemen met sociaal-communicatieve vaardigheden. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met het uiten van gedachten en gevoelens. En zij begrijpen emotionele uitdrukkingen van gezichten minder goed. Wij leren deze vaardigheden vooral op een automatische (impliciete) manier en niet door het bewust leren van regeltjes.

Het laten (na)vertellen van plaatjesverhalen is een effectieve methode om taalproblemen bij kinderen te signaleren. Een goede (na)verteltaak meet de informatieoverdracht, grammaticaliteit en complexiteit. In Nederland zijn dergelijke (na)verteltaken wel beschikbaar, maar niet genormeerd.

De afgelopen jaren is de hoeveelheid gegevens die automatisch wordt verzameld (big data) door onder andere de overheid van mensen die in Nederland wonen flink toegenomen.

Veel kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) hebben problemen met sociaal-communicatieve vaardigheden, zoals emotieherkenning en inlevingsvermogen. Mogelijk doordat zij moeite hebben met impliciet leren, dat belangrijk is in de verwerving van die vaardigheden. In dit project onderzoeken we of de impliciete leervaardigheid van kinderen met TOS verschilt van die van TD-kinderen.

Jongeren met communicatieproblemen (doof/slechthorend/TOS) kunnen last hebben van angst en depressie. Voor deze jongeren hebben wij een digitale interventie ontwikkeld die gebruik maakt van Cognitive Bias Modification (CBM).

Adolescenten met een taalontwikkelingsstoornis hebben meer sociaal-emotionele problemen, dan zich regulier ontwikkelende adolescenten. Binnen het project ‘InterAction’ onderzoeken we de mogelijkheid om het sociaal-emotioneel functioneren van deze adolescenten te versterken aan de hand van een virtual reality (VR) training.

Kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) hebben vaker sociaal-emotionele problemen dan hun leeftijdsgenoten. Met dit project proberen we inzicht te krijgen in de neuropsychologische oorzaken van deze sociaal-emotionele problematiek. Daarbij onderzoeken we vooral de rol van de innerlijke spraak: het in je hoofd praten met jezelf.

Het succes van leerlingen in de maatschappij wordt vergroot door een goede lees- en schrijfvaardigheid. Leren lezen en schrijven gaat voor leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS), dove en slechthorende leerlingen, leerlingen met een communicatief meervoudige beperking (CMB) en leerlingen met doofblindheid vaak niet vanzelf.

Kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) hebben moeite om uit het taalaanbod grammaticale regels te verwerven. Kinderen zonder TOS pikken deze regels wel op, zonder dat er expliciet aandacht aan wordt besteed. De taalachterstand die jonge kinderen met TOS hebben, is waarschijnlijk deels te verklaren door een zwakker impliciet leervermogen.