Een taalontwikkelingsstoornis (TOS) is een neurocognitieve ontwikkelingsstoornis. Dit betekent dat taal in de hersenen minder goed wordt verwerkt. Een kind met TOS heeft bijvoorbeeld grote moeite met praten of het begrijpen van taal. De taal- en spraakontwikkeling verloopt hierdoor anders dan bij leeftijdsgenoten.
Kinderen met TOS:
- horen goed;
- leren hun moedertaal langzaam en moeizaam;
- hebben een normale intelligentie;
- kunnen klanken en woorden moeilijk onthouden;
- hebben moeite met de grammatica;
- vinden omgaan met emoties lastig;
- hebben moeite met plannen.
Taalachterstand of taalontwikkelingsstoornis?
Een taalachterstand is niet hetzelfde als een taalontwikkelingsstoornis. Een taalachterstand kan ontstaan als een kind zijn moedertaal weinig hoort of spreekt. Door meer taalaanbod, haalt het kind de achterstand vaak weer in. Bij een taalontwikkelingsstoornis is er meer aan de hand. Er is iets mis met het aangeboren vermogen om taal te leren. Het proces van taalontwikkeling verloopt afwijkend doordat de hersenen taal niet optimaal verwerken. Alleen meer aanbod helpt dan niet. Er is een gespecialiseerd behandelaanbod nodig.
“TOS is een aanlegstoornis waar het kind in meer of mindere mate last van blijft houden", legt logopedist Anneke Mientjes uit. "Er zijn veel verschillen in ernst en uitingsvorm. Een taalachterstand is niet gebaseerd op een aanlegstoornis, maar ontstaat door andere redenen, bijvoorbeeld door middenoorproblemen. Of een kind TOS heeft kun je eigenlijk op de kinderdagverblijfleeftijd nog lastig zeggen. Je hebt het dan altijd over een vermoeden van TOS.” Lees het hele interview.
Oorzaak van TOS
“We weten dat TOS wordt veroorzaakt door een combinatie van genetische factoren en omgevingsfactoren”, legt onderzoeker Petra van Alphen uit. “Soms zijn ouders bang dat hun kind TOS heeft, omdat zij iets niet goed hebben gedaan. Ze denken bijvoorbeeld dat ze te weinig hebben voorgelezen. Dat is echt niet zo. Weinig voorlezen veroorzaakt geen TOS.” Lees het interview met Petra.
Onderzoeken of je kind TOS heeft
Maak je je zorgen over de taal- en spraakontwikkeling van je kind? Lees meer over de kenmerken van TOS. Bij ons audiologisch centrum kunnen we onderzoeken of je kind TOS heeft.
Je kunt bij ons ook terecht voor diagnostiek, behandeling en onderwijs.