“Wij kletsen veel bij deze groep”, zegt Chris (10), die een taalontwikkelingsstoornis (TOS) heeft. “Heel leuk!” De andere kinderen knikken enthousiast. Ze kennen elkaar al goed, want ze komen drie middagen per week naar de naschoolse groepsbehandeling in Utrecht. Pedagogisch behandelaar Rob Janssen: “We oefenen sociale en communicatieve vaardigheden, om te zorgen dat ze zich sterker gaan voelen en laten horen.”
Onbegrepen
“De kinderen die bij ons komen, voelen zich vaak heel onbegrepen”, legt Rob uit. “Ze weten niet precies wat er misgaat, maar missen de aansluiting bij leeftijdsgenootjes, omdat overal taal voor nodig is. Om mee te kunnen spelen, moet een kind bijvoorbeeld afspraken maken en de regels begrijpen. Samen gaan we uitvogelen wat er misgaat. Anderen begrijpen en begrepen worden is hét thema hier.” Ieder kind werkt bij de naschoolse groepsbehandeling aan zijn of haar eigen doelen. Rob: “Het gaat állemaal over taal en communicatie. Wat doe je als je iemand niet begrijpt? Hoe vraag je om hulp? Hoe weet je of iemand jou begrijpt? Hoe kom je voor jezelf op? Voor kinderen en jongeren met TOS vragen deze vaardigheden extra aandacht.”
Gezellige groep
De kinderen komen na schooltijd naar de groep en mogen eerst even uitrazen op het schoolplein. Daarna gaan ze naar de behandelruimte: een kleurrijk en gezellig lokaal met een keuken, zithoek, verkleedhoek, speelhoek en eettafel. Overal hangen vrolijke picto’s, gebaren en foto’s. “Visualiseren doen we veel, want taal is vluchtig en met ondersteunende beelden komt de informatie beter over”, legt pedagogisch behandelaar Laura Jansen-Wolterink uit. “Zo begrijpen de kinderen alles beter. We werken ook met een communicatiebord, vertelkaart en emotiewaaier. Op de emotiewaaier kunnen ze bijvoorbeeld aanwijzen hoe ze zich voelen.”
De kinderen eten fruit en vertellen over hun weekend. Zoë (11) vertelt over een grap die haar moeder met haar uithaalde, maar de anderen begrijpen haar verhaal niet. Rob geeft haar de vertelkaart, waarop staat hoe je stap voor stap een verhaal kunt vertellen. “Kinderen met TOS vinden een verhaal vertellen vaak moeilijk” legt hij later uit. “Ze beginnen bijvoorbeeld halverwege het verhaal of laten belangrijke informatie weg en worden dus niet begrepen.” Dan krijgt Erhan (10) het woord. “Mama en ik hebben gekleurd. Op zondag.” Als Rob hem vraagt waar ze dat deden, haalt Erhan zijn schouders op en stopt hij snel met praten. Maar dan vraagt hij ineens: “Kan je me helpen?” Een goed teken, want om hulp vragen is een van de doelen van Erhan. “In de slaapkamer? In de badkamer?”, grapt Rob? “Néé, gewoon in de woonkamer”, zegt Erhan lachend.
De behandelaren werken onder andere met de Denkstimulerende Gespreksmethodiek en stellen continu open vragen. “Zo zetten we de kinderen aan het denken. Humor vind ik ook belangrijk”, legt Rob uit. “Het is een mix van leren en spelen.” Na het fruitmoment, volgen er allerlei activiteiten, zoals verkleden, toneel en buitenspelen. “Sociale vaardigheden en gesprekjes kunnen we tijdens alle activiteiten oefenen”, vertelt Laura. “Voor een kind of jongere voor zichzelf leren opkomen? Dan bedenken en oefenen we samen hoe hij of zij dat in verschillende situaties het beste kan doen.”
Zichtbaar en hoorbaar
De groepsbehandeling duurt een jaar. Rob: “Als ze na een jaar vertrekken, zijn ze veel relaxter en meer zichtbaar en hoorbaar. Heel mooi om te zien. Ouders kunnen thuis met hun kind blijven oefenen, want de systeemgerichte begeleider legt steeds uit wat wij hier doen en geeft ouders advies. Ook overleggen we regelmatig met school, zodat daar ook geoefend kan worden. Wij doen er dus alles aan om te zorgen dat anderen weten wat TOS is en wat kan helpen. Belangrijk, want dat kinderen en jongeren met TOS vaak niet worden begrepen, ligt ook aan de maatschappij. TOS is nog heel onbekend. Ook dat moet veranderen.”
Over de groepsbehandeling
Vindt je kind het moeilijk om met anderen om te gaan? Dan kan onder andere onze naschoolse groepsbehandeling helpen. Je kind oefent zijn of haar sociale en communicatieve vaardigheden, met leeftijdsgenoten en de (groeps)behandelaren. Ook werken we aan de weerbaarheid en het zelfvertrouwen van je kind. Lees meer over onze individuele en groepsbehandeling voor kinderen en jongeren met TOS.
Ook slechthorende en dove kinderen kunnen bij ons terecht voor individuele behandeling of groepsbehandeling.