‘Door zijn slechthorendheid begreep Bram vaak niet wat er van hem werd verwacht’

“Ik had al veel eerder aan de bel getrokken, omdat wij een twee- driejarig jongetje hadden dat heel veel boos was. Ik wist niet meer wat ik ermee aan moest. Ik was op. En hij ook. Hij had zo veel woede in zich”, vertelt Wendy. “Mijn moedergevoel zei altijd al dat er iets met zijn oren was, maar ik werd niet gehoord door de huisarts. Toen ik uiteindelijk aan de juiste bel trok, ontdekte de kno-arts inderdaad gehoorverlies en gingen er balletjes rollen. Helaas was hij toen al bijna vier jaar.”

“Ze ontdekten dat hij niet goed hoorde door een smalle gehoorgang en grote aanmaak van oorsmeer”, vertelt Wendy. “Het was zo fijn dat we eindelijk konden gaan leren hoe we ons kind konden helpen. Wel vind ik het héél moeilijk dat ik mijn kind ál die jaren niet heb kunnen helpen. Al die frustratie, al die ruzies tussen de jongens. Het had niet gehoeven. Ons gezin had niet zo gebroken hoeven zijn.”

Orthopedagoog Fabienne deelt deze mening. “Het is inderdaad een laat ontdekt gehoorverlies en daardoor is er veel tijd verloren gegaan en zijn er onnodig frustraties ontstaan. Mede doordat hij een achterstand in zijn spraaktaalontwikkeling opliep. Heel erg zonde. Maar je hebt aan de bel getrokken en meer kon je op dat moment niet doen.”

Tegen andere ouders wil Wendy dan ook zeggen dat ze op hun gevoel moeten blijven vertrouwen. “De boosheid begon toen Bram twee jaar was, maar dan zijn kinderen sowieso opstandig. En hij kreeg een broertje, we gingen verhuizen. Allemaal redenen die werden genoemd. Maar het werd erger en erger en ik wist dat er meer was. Er moeten veel meer kindjes zijn zoals Bram.” Dat denkt Fabienne ook: “Vooral als het gehoorverlies niet heel fors is glippen kinderen er sneller doorheen helaas.”

Via de kno-arts en audioloog kwam Wendy bij Kentalis. De vroegbehandeling ging van start, net als het diagnostisch traject. “Ans, onze systeemgerichte behandelaar, kon zo goed luisteren. En met eigenlijk simpele dingen leerde ik beter kijken naar Bram: Wat geeft hij voor signalen? Begrijpt hij het? Wat heeft hij nodig? Ze kwam met allerlei tips, ook over mijn reacties en gedrag. Het hielp!”

Bram werd nog wel boos, maar het escaleerde niet meer zo. Ook nam zijn boosheid sneller af. Wendy: “Ik leerde eerder ingrijpen en ging dingen zien als: nu snapt hij het niet meer, want het gaat te vlug of we praten door elkaar. Dat is goud waard. Je leert ook heel bewust naar jezelf te kijken. Wat doe ik om hem te triggeren? Hij vlamde vaak, maar ik ben ook niet heel licht gepeperd. Ik werd soms echt heel boos op hem. Bijvoorbeeld als ik ‘schoenen aan’ zei en hij als enige na drie keer nog niet reageerde. Bij dat soort dingen liep mijn stresslevel op. Nu weet ik dat hij vaak gewoon niet begreep wat er van hem werd verwacht.”

Omdat Bram zó boos kon worden, was Wendy bang dat er misschien meer speelde. Daarom onderzocht Fabienne met observaties en vragenlijsten de ontwikkeling van Bram en de interactie thuis. “We hebben veel kunnen uitsluiten, zoals ADHD, een lage intelligentie en een gedragsstoornis”, legt Fabienne uit. “De hoofdfactor lijkt echt te liggen bij het gehoorverlies. Ook had zijn slechthorendheid en de late ontdekking daarvan invloed op zijn taal- spraakontwikkeling. Hij kon zich niet goed uiten. Dan wordt het een optelsom en ontstaan er veel frustraties.”

“We hebben ook multidisciplinair gekeken. Dat betekent dat meerdere professionals meekijken. De logopedist heeft onderzoek gedaan en een SI-therapeut keek naar de prikkelverwerking van Bram. Zo ontstond een compleet beeld van zijn sterke en zwakke kanten. Verder gaf Wendy gaf aan dat ze echt aan het eind van haar latijn was, waardoor er nog maar weinig positieve interacties waren.”

“Dat klopt”, zegt Wendy. “Die fijne een-op-een tijd is nu terug en daar ben ik eeuwig dankbaar voor. Tijdens jouw onderzoek moesten Bram en ik samen spelen. Hoe hij genoot; dat vergeet ik nooit meer.” Het raakt haar als ze terugdenkt aan de tijd dat er bijna geen fijne momenten meer waren samen. “We hebben vier jongens en Bram is de derde. Dan heb je niet meer alle tijd zoals bij je eerste. Bovendien was hij heel vaak boos. Samen spelen deden we eigenlijk gewoon niet meer. Terwijl het zo belangrijk is.” Dat besef was voor Wendy heel pijnlijk, maar zoals ze zelf zegt: “Soms moet je door de pijn heen om iets moois te krijgen.” Fijne momenten samen zijn er nu weer volop. “We zitten samen op zwemles, we spelen samen, we lezen elke avond samen. Dan klimt hij zo heerlijk op schoot.”

Het hele gezin kreeg ook voorlichting over slechthorendheid. Wendy: “En Fabienne en Ans lieten onze drie andere zoons met koptelefoons ervaren hoe het is om niet goed te horen. Dat heeft veel gedaan. Nu wachten ze op hun beurt met praten of gaan ze naar de keuken als ze een spel willen spelen dat lawaai maakt. Ze begrijpen nu wat Bram doormaakt en hoe zij hem kunnen helpen.”

Bram kreeg verder ook ambulante begeleiding op school, maar dat is bijna klaar. Wendy: “Ik moest hem eerst letterlijk de klas in duwen en nu gaat hij springend naar school. Hij heeft ook juffen met een hart van goud, iedereen heeft hem zo goed geholpen. Bovendien hoort hij nu beter door een gehoorgang verbredende operatie en kan hij zich veel beter uiten. Het is heel veel waard als je kan vertellen wat je van binnen voelt. Bram is een sociale jongen en wil nu met iedereen afspreken en spelen.”

Wendy is heel blij dat ze uiteindelijk de juiste hulp vond, thuis en op school. “Samen hebben we Bram geholpen. Zo zie ik het. Iedereen communiceerde met elkaar.” Dat beaamt Fabienne. “We houden de lijntjes graag kort. Wij hebben bijvoorbeeld ook contact gehad met school en de ambulant begeleider. Zo vullen we elkaar allemaal aan. Maar uiteindelijk hebben jullie het echte werk gedaan. Je hebt alle hulp en tips met beide handen aangepakt.”

Lees meer over onze diagnostiek en (vroeg)behandeling voor kinderen die slechthorend zijn.